سایت فدائی، ارگان رسمی سازمان اتحاد فدائیان کمونیست
افزایش سرسام‌آور هزینه‌های نظامی جهانی
گزارش اخیر موسسه بین‌المللی پژوهش‌های صلح استکهلم (SIPRI) زنگ خطری جدی را به صدا درآورده است: هزینه‌های نظامی جهانی در سال ۲۰۲۴ به حدود ۲.۷ تریلیون دلار رسیده که نسبت به سال ۲۰۲۳، ۹.۴ درصد افزایش واقعی را نشان می‌دهد. این میزان، بزرگترین افزایش سالانه از زمان آغاز ثبت این آمار توسط موسسه در سال ۱۹۸۸ به شمار می‌رود. این جهش خیره‌کننده در مخارج نظامی، نه تنها نشان‌دهنده تشدید تنش‌های بین‌المللی است، بلکه پیامدهای عمیقی برای تخصیص منابع جهانی و رفاه اجتماعی دارد.
ایالات متحده آمریکا همچنان بزرگترین هزینه کننده نظامی در جهان است و با اختصاص ۹۹۷ میلیارد دلار، ۳۷ درصد از کل هزینه‌های جهانی را به خود اختصاص داده است. چین با هزینه‌ای بالغ بر ۳۱۴ میلیارد دلار در رتبه دوم قرار دارد. جالب توجه است که پنج کشور اول (شامل روسیه، آلمان و هند) به تنهایی ۶۰ درصد از کل هزینه‌های نظامی جهان را به خود اختصاص داده‌اند. همچنین، پانزده کشور برتر، از جمله استرالیا، همگی شاهد افزایش هزینه‌های نظامی خود بوده‌اند و مجموعاً ۲.۱ تریلیون دلار در سال ۲۰۲۴ هزینه کرده‌اند که معادل چهار پنجم کل هزینه‌های جهانی است.
این افزایش هزینه‌ها بخشی از یک روند بلندمدت است. سال گذشته دهمین سال متوالی افزایش در مخارج نظامی جهانی بود و مجموع این هزینه‌ها در مقایسه با سال ۲۰۱۵، ۳۷ درصد رشد واقعی داشته است. در حالی که هزینه نظامی آمریکا بیش از سه برابر چین است، افزایش واقعی ده ساله هزینه‌های پکن نزدیک به ۶۰ درصد بوده که سه برابر رشد ۱۹ درصدی آمریکا است. با افزایش تنش‌ها بین این دو قدرت بزرگ، سایر کشورها نیز به طور همزمان برای حفظ موقعیت خود، هزینه‌های نظامی‌شان را افزایش می‌دهند.
استرالیا نمونه‌ای از این روند است، جایی که وفاداری بی‌چون‌وچرا به ایالات متحده برای دهه‌ها سیاست محوری دولت‌های کارگر و لیبرال بوده است. هزینه‌های نظامی استرالیا در سال ۲۰۲۴ نسبت به سال ۲۰۱۵، ۲۵ درصد افزایش یافته است. با این حال، افزایش‌های بزرگ مرتبط با دستیابی به زیردریایی‌های هسته‌ای هنوز به طور کامل احساس نشده است. دولت استرالیا قصد دارد صدها میلیارد دلار هزینه کند، در حالی که این مبالغ می‌توانست در زمینه‌هایی مانند مسکن عمومی، رفاه و بهداشت و درمان سرمایه‌گذاری شود.
مسیر اروپا در این زمینه چشمگیرتر است. اعضای سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) در دهه گذشته بیش از دو برابر هزینه‌های نظامی سالانه خود را افزایش داده‌اند. در میان آن‌ها، آلمان با افزایش ۲۸ درصدی هزینه‌های نظامی خود در یک سال به ۸۸.۵ میلیارد دلار رسیده و به بزرگترین هزینه کننده نظامی در اروپای غربی تبدیل شده است.
به نظر می‌رسد این روندها همچنان ادامه خواهند داشت و این طبقات ثروتمند نیستند که این هزینه‌ها را پرداخت خواهند کرد، بلکه این هزینه‌ها به قیمت کاهش خدمات اجتماعی و استانداردهای زندگی طبقه کارگر تمام خواهد شد.
تنها کسری از پولی که صرف تسلیحات می‌شود، برای پایان دادن به گرسنگی جهانی (۴۸ میلیارد دلار در سال به گفته برنامه جهانی غذا) و فراهم کردن دسترسی همگانی به آب آشامیدنی سالم و بهداشت برای ۱۴۰ کشور کم‌درآمد و با درآمد متوسط (۱۳۸ میلیارد دلار در سال به گفته سازمان ملل متحد) کافی خواهد بود.
اما اولویت‌های نظام سرمایه‌داری در جای دیگری قرار دارد. جنان گانش، ستون‌نویس محافظه‌کار بریتانیایی، در مقاله‌ای در فایننشال تایمز با عنوان “اروپا برای ساختن دولت جنگ‌طلب باید دولت رفاه خود را تعدیل کند”، به صراحت این موضوع را بیان می‌کند: “دولت رفاه آنگونه که ما می‌شناسیم، باید تا حدودی عقب‌نشینی کند: نه آنقدر که دیگر نتوانیم آن را به این نام بخوانیم، اما به اندازه‌ای که دردناک باشد. این سیستم هرگز برای دنیایی طراحی نشده بود که در آن زندگی تا ۱۰۰ سالگی امری عادی باشد.”
هر دلاری که به بودجه نظامی جهان اضافه می‌شود، ما را یک گام به سناریوی بالقوه آخرالزمانی جنگ جهانی نزدیک‌تر می‌کند. طبقات کارگر همه کشورها از این وضعیت هیچ سودی نمی‌برند.
صدای فدایی