افزایش خودکشی در میان جوانان ایران؛ فریادی خاموش علیه فشارهای اقتصادی، اجتماعی و سنت‌های مردسالارانه

آمارها و گزارش‌ها از افزایش چشمگیر خودکشی در میان نوجوانان و جوانان در ایران جمهوری اسلامی‌زده حکایت دارند. این بحران به وضوح نشان‌دهنده وخامت شرایط اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی در جامعه‌ای است که فشارهای سنگین اقتصادی، سرکوب‌های سیاسی، نبود چشم‌اندازی روشن برای آینده و همچنین سلطه سنت‌های مردسالار و قوانین ارتجاعی مذهبی را تجربه می‌کند. نمونه‌ای دردناک از این بحران، خودکشی دختر ۱۶ ساله‌ای است که به دلیل اختلاف با مدیر مدرسه‌اش از طبقه ششم خانه‌ای خود را به پایین پرتاب می‌کند و پس از انتقال به بیمارستان جان باخت. این تراژدی هشداری است درباره فشاری که نوجوانان و جوانان ایرانی، به‌ویژه دختران، در جامعه‌ با سنت‌های ارتجاعی تجربه می‌کنند. سنت‌های مردسالارانه و نگاه‌های جنسیتی نابرابر که توسط قوانین اسلامی حمایت می‌شوند، همراه با سیاست‌های فرهنگی و مذهبی رژیم جمهوری اسلامی، به گسترش فضای خفقان‌آور و ناامیدکننده‌ای برای جوانان و به‌ویژه دختران منجر شده است. در تلفیق با بحران‌های اقتصادی و فقدان امنیت شغلی، این فشارها به مجموعه‌ای از ناهنجاری‌ها و معضلات اجتماعی منتهی شده‌اند. فشار قوانین و معیارهای خرافی و سخت‌جان سنتی، همراه با فقر و بیکاری، جوانان و نوجوانان را در شرایطی ناگوار قرار داده که گاه خودکشی را به عنوان راهی برای فرار از رنج‌های روزمره انتخاب می‌کنند. در واقع، نبود امید و چشم‌انداز روشن برای بهبود شرایط زندگی و تغییرات سیاسی و اجتماعی در کشور، جوان طبقات فرودست را به سمت چنین تصمیم‌های دردناکی سوق می‌دهد. راه رهایی از این وضعیت، به تغییرات اساسی نیاز دارد. سرنگونی رژیم ارتجاعی و خلع ید از طبقه حاکم، گام‌های ضروری برای شکل‌گیری جامعه‌ای است که در آن انسان‌ها بتوانند بر سرنوشت خود حاکم باشند. جامعه‌ای که در آن خبری از ستم و استثمار نباشد و هیچ‌کس به دلیل فشارهای اقتصادی، اجتماعی و نبود آزادی و عدالت اجتماعی مجبور به پایان دادن به زندگی خود نشود. در چنین شرایطی که معضلات متعددی مانند تبعیض‌های جنسیتی، افکار سنتی و مردسالارانه، نگرش‌های خرافی، نبود آزادی‌های سیاسی و مدنی، فقر، بیکاری و فقدان امنیت جانی و شغلی در جامعه غالب است، خودکشی نه تنها مشکلی را حل نمی‌کند، بلکه بر درد و رنج خانواده و جامعه می‌افزاید. به جای تسلیم شدن به ناامیدی، جوانان و اقشار مختلف جامعه باید به مبارزه با عوامل فقر، تبعیض و سایر دشواری‌های جامعه سرمایه‌داری و نظام ارتجاعی حاکم بپردازند و نیروی خود را در مسیر تغییر و نجات انسان‌های بی‌شماری که روزانه قربانی شرایط فلاکت‌بار کنونی هستند، به کار گیرند.