سایت فدائی، ارگان رسمی سازمان اتحاد فدائیان کمونیست
درباره تحریم هایی که علیه کشورها اعمال میشود
قبل از همه باید متذکر گردم آنچه را که میخواهم ذیلاً بنویسم شامل مطالبی هست که کمابیش یا تا حدی خوانندگان این مقاله با آن آشنایی دارند، اما علیرغم این امر من قصد دارم دراینجا این مطالب را بطوراختصار مورد برسی قراردهم تا آشنایی بیشتری درمورد آنها پیداکنم و این را برای آنان نیز بیان نمایم :
تحریم که غالباً جنبه اقتصادی دارد معمولاً توسط قدرت های جهانی علیه کشورهای معینی با این اهداف صورت میگیرد :
– مجازات حکومت های این کشورها ( مانند تحریم صادرات از ایالات متحده آمریکا به کوبا توسط امپریالیسم آمریکا در سال 1960 بعلت ملی کردن پالایشگاههای نفت متعلق به شرکت های آمریکایی در کوبا توسط رژیم جدید این کشور یا مانند تحریم بعضی شرکت های روسی توسط دولت آمریکا در سال 2014).
– مجبورکردن حکومت های مزبور به انجام یا عدم انجام کارهای معینی که موردنظر قدرت های بزرگ اعمال کننده تحریم هستند( همچون وضع دوباره تحریم های معین سابق علیه رژیم اسلامی ایران از سوی دولت آمریکا برهبری دونالد ترامپ پس از آنکه این دولت از قرارداد یا توافق نامه هسته ای مشهور منعقدشده بین رژیم مزبور و حکومتهای 1+5 شامل آمریکا، روسیه، چین، بریتانیا، فرانسه و آلمان در 2015 خارج شد یا همچون تحریم های اعمال شده در سالهای اخیر بر ضد رژیم اسلامی ایران توسط سازمان ملل متحد و نیز بعضی قدرتهای امپریالیستی ازقبیل دولت های آمریکا و بریتانیا بمنظور جلوگیری از این رژیم در پیشبرد برنامه های موشکی اش و پشتیبانی اش از گروههای سیاسی- نظامی اسلامی، تروریستی یا معمولی، فعال در منطقه خاورمیانه).
– باصطلاح تغییر رفتار رژیم های این کشورها بطورکلی در راستای منافع و خواستهای قدرتهای اعمال کننده تحریم( میتوان گفت مانند تحریم هایی که حکومت آمریکا و بعضی دیگر از قدرتهای امپریالیستی علیه رژیم های ایران و کره شمالی برخی اوقات درطی چند دهه اخیر اعمال کرده اند).
چنین تحریم هایی را میتوان به چند نوع به این شرح تقسیم نمود: تحریم اقتصادی، تحریم اجتماعی، تحریم افراد، ایجاد ممنوعیت در پرواز هواپیماها و عبور کشتی ها، تحریم تسلیحاتی، تحریم علمی و غیره.
تحریم اقتصادی عبارتست از ممانعت از واردات و صادرات کالا علیه کشور تحریم شده یا جلوگیری از سرمایه گذاری شرکتها خارجی در کشور مزبور یا داد و ستد آنها با موسسات اقتصادی فعال در آن کشور و غیره. و تحریم مالی نوعی تحریم اقتصادی هست که ازطریق آن قدرتهای تحریم کننده میخواهند از معاملات مالی و پولی بعضی بانکهای موجود در آن کشور با موسسات مالی خارجی معینی جلوگیری نمایند و غیره.
تحریم اجتماعی تحریمی است که مستقیماً بعضی از افراد عادی کشور تحریم شده را مورد هدف و تحت تأثیر قرار میدهد مثلاً لغو صدور ویزای 5 ساله آمریکا برای مردم کوبا که توسط دولت آمریکا در سال 2019 اعمال گردید.
تحریم افراد بطور مستقیم و مشخص مقامات معینی از حکومت کشور مورد تحریم را هدف قرار میدهد. بعنوان مثال دولت آمریکا در چند دهه گذشته در موارد متعددی بعضی از مقامات باصطلاح بلند مرتبه حکومت جمهوری اسلامی ایران(رژیم اسلامی ایران) را تحریم کرده است. این تحریمها شکل های مختلفی از این قبیل داشته است : ممنوعیت مسافرت این اشخاص به آمریکا، بلوکه کردن ثروتهای آنها در این کشور، آنها را در لیست تروریست های دولت آمریکا قراردادن و غیره.
نوعی ممنوعیت پرواز بعضی از هواپیماهای خارجی به کشور تحریم شده یا از این کشور به برخی کشورهای دیگر مانند تحریم پرواز هواپیماهای شرکت ایران ایر متعلق به دولت ایران توسط دولت آمریکا در سال 2018. درمورد کشتی رانی مانند تحریم 10 شرکت کشتی رانی ایرانی توسط دولت آمریکا در سال 2011. این دو نوع تحریمها در واقع نوعی تحریم اقتصادی هستند اما درعین حال ممکن است تحریم اجتماعی نیز باشند چونکه امکاناً بطور مستقیم موجب تحریم مسافرت بعضی مردم عادی میگردند و غیره.
تحریم های تسلیحاتی همچون تحریم فروش سلاح های سنگین به دولت ایران بمدت 5 سال توسط شورای امنیت سازمان ملل متحد در سال 2015.
تحریم علمی مانند تحریم اعمل شده در سال 2002 توسط موسسه مهندسین الکتریسیته و الکترونیک ( IEEE ) علیه ایران.
تحریم درواقع نوعی ابزار اقتصادی – سیاسی قدرت های بزرگ جهانی ( معمولاً حکومت های ارتجاعی و ضدبشری امپریالیستی) جهت اعمال خواست و اراده اشان علیه قدرت های کوچکتر (معمولاً دولتهای عادی) در سطح جهانی محسوب میشوند، خوا ه دومی ها بسیار مرتجع و ضد بشری باشند مانند حکومت اسلامی ایران و خواه چنین نباشند مانند حکومت کوبا.
درست است که تحریم ها اکثراً بطورمستقیم حکومتهای بعضی کشورها را مورد تحریم قرار میدهند و برخی اوقات خواستهای مربوطه قدرتهای جهانی و امپریالیستتها را که این تحریمها را برضد آنها اعمال میکنند تحقق می بخشند اما قربانیان غیرمستقیم ولی اصلی چنین تحریمهایی توده های مردم هستند، توده های وسیع طبقه کارگر و سایر گروههای اجتماعی فرودست و فقیر در چنین کشورها. تحریم ها بطوربدی زندگی مردم را لااقل به طرق ذیل تحت تأثیر قرار میدهد :
کاهش تولید در جامعه و بواسطه این امر یا کاهش مستقیم و جداگانه کالاها در نتیجه کمبود اجناس موردنیاز مردم. افزایش بیکاری و فقر بعلت کاهش تولید و بالارفتن قیمتهای اجناس بواسطه کمبود آنها. تقلیل مزدها و حقوق ها بعلت ازدیاد بیکاری و تقلیل درآمدهای دولت و شرکتهای تحریم شده. عدم دسترسی بیماران به داروی موردنیاز شان بعلت احتیاط بیش از اندازه شرکتهای تولید داروسازی و بانکها مربوطه(دراثر فشار دولتهای تحریم کننده و ناشی از تحریمها برای آنها) در انجام معاملات لازم برای عرضه و ارائه آن ، با وجود اینکه داروها معمولاً کمابیش از تحریم در چنین تحریمات معاف میشوند و غیره و غیره.
تحریم ها همچنین ممکن است بطور جدی مانع توسعه و تکامل بیشتر اقتصاد کشور عقب مانده گردد.
وزیر خارجه کوبا اخیراً اعلام کرده است که که تحریمهای آمریکا در 60 سال گذشته علیه کوبا مانع اصلی عدم توسعه در این کشور بوده است.
گفته میشود که تحریمهای اعمال شده از سوی آمریکا علیه روسیه موجب کاهش تا 50 درصدی ارقام آماری مربوط به اقتصاد این کشور در طول فاصله زمانی 2018-2014 شده است و مشکلات زیادی را برای مردم این کشور در این زمان ایجاد کرده است.
از آنچه تا کنون بیان شد ، بنظر من، نتیجه میشود که در هر کشور و بخصوص در کشورهای تحریم کننده و تحریم شونده ،کارگران و کمونیستها بایستی هرمورد از تحریم را بطور مشخص بررسی نموده و چنانچه ببیند که آن برای زندگی و معیشت حداقل تعداد قابل ملاحظه ای از مردم یا برای تکامل اقتصادی بیشتر جامعه توسعه نیافته واقعاً زیانبخش میباشد، دراینصورت بایستی معمولاً با آن مخالفت و علیه آن مبارزه نمایند.
حمید پویا
7 فوریه 2020