یک میلیون نفر علیه فساد در بلگراد پایتخت صربستان

در پی بیش از چهار ماه تجمعات و تظاهرات مستمر توسط دانشجویان، روز ۱۵ مارس ۲۰۲۵، ده‌ها هزار نفر از سراسر صربستان به بلگراد سرازیر شده و به دانشجویان معترض پیوستند. این تجمعات در اعتراض به فساد دولتی و بی‌کفایتی مقامات، به‌ویژه پس از حادثه فرو ریختن سقف ایستگاه قطار در نووی ساد که منجر به کشته شدن ۱۵ نفر شد، برگزار گردید.

دسامبر ۲۰۲۳، اعتراضات دانشجویی در بلگراد آغاز شد و پس از چهار ماه تداوم، در ۱۵ مارس ۲۰۲۴ به اوج خود رسید. در این روز، بیش از یک میلیون نفر از سراسر صربستان به پایتخت سرازیر شدند. این تجمعات بزرگترین اعتراضات در تاریخ اخیر صربستان محسوب می‌شود. همزمان، دان جونیور، فرزند دونالد ترامپ، در تماسی با الکساندر ووچیچ رئیس‌جمهور صربستان، نگرانی خود را از «احتمال وقوع انقلاب» ابراز کرد. ووچیچ که از سال ۲۰۱۲ قدرت را در دست دارد، روابط نزدیکی با روسیه و ترامپ دارد و پروژه‌ای نظیر احداث «هتل ترامپ» در بلگراد را پیش می‌برد.
الکساندر ووچیچ، معترضان را به تلاش برای ایجاد “انقلاب رنگی” متهم کرده و هشدار داده است که در صورت بروز خشونت، نیروهای امنیتی مداخله خواهند کرد.
با گسترش دامنه اعتراضات، دانشجویان، معلمان و کشاورزان نیز به معترضان پیوسته‌اند. این تظاهرات اکنون به چالشی جدی برای ووچیچ تبدیل شده است؛ سیاستمداری که در ۱۲ سال گذشته به عنوان نخست‌وزیر یا رئیس‌جمهور، قدرت را در صربستان در دست داشته است.
همچنین، در جریان این اعتراضات، دانشجویان و کارگران با نیروهای پلیس ضد شورش و هواداران الکساندر ووچیچ، رئیس‌جمهوری این کشور، درگیر شدند.
این تظاهرات به عنوان بزرگ‌ترین اعتراضات ضد دولتی در تاریخ اخیر صربستان شناخته می‌شود و نشان‌دهنده نارضایتی گسترده مردم از وضعیت کنونی کشور است.

اعتراضات اخیر در صربستان ریشه در ترکیبی از رویدادهای تراژیک، فساد گسترده دولتی و نارضایتی عمومی از وضعیت سیاسی کشور دارد.

حادثه نووی ساد و آغاز اعتراضات:
در نوامبر سال گذشته، سقف ایستگاه قطار تازه‌نوسازی‌شده‌ای در شهر نووی ساد فرو ریخت که منجر به کشته شدن ۱۵ نفر شد. این حادثه به عنوان نمادی از فساد و ناکارآمدی دولت تلقی شد و موجی از اعتراضات را به رهبری دانشجویان به دنبال داشت.
با گذشت زمان، دامنه اعتراضات فراتر از حادثه نووی ساد رفت و به مسائل عمیق‌تری مانند فساد سیستماتیک، محدودیت آزادی‌های مدنی و سرکوب مخالفان پرداخت. دانشجویان، معلمان و کشاورزان به این حرکت پیوستند و خواستار شفافیت و اصلاحات ساختاری در دولت شدند.
حمایت گسترده مردمی و تداوم اعتراضات:
اعتراضات به سرعت حمایت مردمی گسترده‌ای را جلب کرد و به یکی از بزرگ‌ترین جنبش‌های دانشجویی اروپا از سال ۱۹۶۸ تبدیل شد. معترضان با برگزاری راهپیمایی‌های گسترده، مسدود کردن معابر اصلی و اشغال ساختمان‌های دانشگاهی، نارضایتی خود را از وضعیت موجود ابراز کردند و بر لزوم تغییرات اساسی در ساختار حکومتی تأکید نمودند.
اعتراضات جاری در صربستان نشان‌دهنده نارضایتی عمیق جامعه از فساد دولتی، محدودیت آزادی‌ها و نبود شفافیت در نهادهای حکومتی است. این حرکت که با رهبری دانشجویان آغاز شد، اکنون به یک جنبش گسترده مردمی تبدیل شده که خواستار اصلاحات بنیادین و حاکمیت قانون در کشور هستند.