سالی که گذشت

درآستانه ورود به سال 2020  جهان نظاره گر  جنب و جوشی  است که  دراغلب  کشورها و شهر های مهم جهان برپا شده است . چراغانی  میادین شهر ها ، برنامه های مختلف تلویزیونی ، رد و بدل شدن میلیاردها کارت تبریک،  فضا ی مه آلود و پر بیم و هراس ناشی ازتداوم بحران سرمایه داری ، جنگ و بی خانمانی و بیکاری و گرانی  واعتراضات عمومی کارگران وزحمتکشان دراقصی نقاط جهان را موقتا به تسخیر درآورده است . فضائی پر از بیم و امید و شادی  و اندوه  که سرانجام با پیام های وهن آلود و وعده و وعید های توخالی سران کشورها  ورهبران نظام سرمایه داری  به پایان خود میرسد ، درحالیکه  کوله بار ی از بد و خوب ، امید و نا امیدی  وشکست و پیروزی را ازخود برجای گذاشته است .
سال گذشته جامعه بشری همچنان در چنگال بحران نظام سرمایه داری  به سر بردو ایعادی بسیار فراتر از  سال قبل خود را تجربه کرد .  گرانی ، بیکاری ، گسترش فقر ، آلودگی محیط زیست ، مرگ ومیر میلیونی کودکان ، زنان ، جوانان ، پیران ،تداوم جنگ و کشتار وزجه وناله انسانهائی که زیر بمبارانها ، بمب گزاریها و کشتار ها و اعدامها، تکه تکه میشدند،تنها تبعات رو به بیرون وقابل مشاهده این بحران بود و ابعاد تاریخی  ودرونی آن هنوز رونمائی نشده است ، ابعادی که بشریت را به نابودی کامل تهدید میکند .

ناتوانی دول سرمایه داری  درمهار بحران درسال گذشته واعتراف سران سرمایه به تداوم آن درسال جدید ، چشم انداز تیره وتارتری را برای ساکنین کره زمین تصویر میکند .چشم اندازی که در آن انحصارات سرمایه داری ودول حاکم با انداختن بار بحران بردوش اقشار و طبقات زحمتکش ، بی حقوقی و استثمار وسرکوب را افزایش خواهند داد. آنها درترس از بروز جنبشهای اجتماعی وجلوگیری از اقبال کارگران وتوده های زحمتکش مردم از سوسیالیسم، بمثابه تنها راه خلاصی از نکبت سرمایه ، زرادخانه های تئوریک و تسلیحاتی خود را به راه خواهند انداخت تا با فریب و نیرنگ و استفاده ازمذهب و خرافه و از نژاد پرستی و ناسیونالیسم ،افکار عمومی را از علل اصلی  بحران کنونی  منحرف سازند  ، آنها  باز هم تلاش خواهند کرد جنبش های اجتماعی  را از مسیر اصلی منحرف کرده و از بروز انقلابات اجتماعی  و سرنگونی نظام سرمایه داری جلوگیری کنند.

جنگ وسلطه طلبی ذاتی نظام سرمایه داری است .صاحبان زر وزور با تشدید بحرانهای اقتصادی همچنان برطبل جنگ خواهند کوبید .

اما دراین وانفسای دنیای وارونه نظام طبقاتی، نقطه امید وچشم انداز روشنی هم وجود دارد . طبقه کارگر ، توده های مردم و بطور کلی بشریت مترقی از زیر سایه سنگین اختاپوس سرمایه سربلند میکنند و بیدار میشوند و سرانجام  دوست و دشمن طبقاتی  خود را تشخیص میدهند ومیخواهند دردنیائی عاری از ظلم و ستم و استثمار و جنگ وسرکوب زندگی کنند  و آنها سرانجام درمییابند که برای رسیدن به آمال و آرزوهای انسانی خود  از خدا و پیغمبر  و نمایندگان رنگارنگ آنها درروی زمین کاری ساخته نیست  و آنهاجز  تطهیر نظم استثمارگرانه  موجود  ومشروعیت بخشیدن به ادامه آن، کاردیگری نخواهند کرد.طبقه کارگر وتوده های مردم درجریان مبارزات روزمره به آگاهی طبقاتی دست مییابند و درمییابند که تغییر وضع موجود درگرو قدرت و توانائی خود آنها  و مبارزه متشکل شان برعلیه عامل اصلی ادبار خویش، یعنی نظام منحط سرمایه است  و بس.

سال گذشته دنیا شاهد عظیم ترین اعتصابات و اعتراضات کارگری بود . میلیونها کارگر و زحمتکش جهان درکشورهای مختلف  دراعتراض به ادامه وضع موجود دست به اعتصاب زدند ویا به خیابانها ریخته و میدانها را به اشغال خود درآوردند.

درسال گذشته جنبشهای اجتماعی درایران نیز اوج وگسترش بی سابقه ای را تجربه کرد ،اعتصابات کارگران کارخانه ها و مجتمع های صنعتی وکشاورزی ،خدمات وحمل و نقل باطرح مطالبات وشعارهائی همراه بود که نشان ازسطح متکامل آگاهی طبقاتی و درک این موضوع داشت که طبقه حاکم ودستگاه سرکوبگر دولتی آن قادربه پاسخگوئی به حداقل مطالبات آنها نیستند و چاره ای جز تغییرات بنیادی درساختارهای اقتصادی واجتماعی جامعه برای برون رفت ازوضعیت مشقت بار حاضر وجود ندارد وآنها  شعارهائی رادیکال وانقلابی که مطرح کردند، راستای راه حل خودرا برای چشم انداز آینده به جامعه ارائه دادند. این شعارها ازواقعیت عینی جامعه نشات میگرفت ودردل ها می نشست. همچنین شعار نان کارآزادی ویا کارمسکن آزادی- هرچند که درمحدوده معینی ازطرف کارگران مجتمع های بحران زده، نظیر نیشکر هفت تپه و فولاد اهواز مطرح شد وهنوز کل طبقه کارگربه این سطح از خواسته ها نرسیده اند، اما طرح این شعارهای رادیکال واتخاذ تاکتیک های اثرگذار درجریان اعتصابات  کارگران این مجتمع ها و مقابله با نیروهای سرکوبگر رژیم درس های آموختنی زیادی برای سایر کارگران سراسرایران و همینطورزحمتکشان متحد آن دربرداشت .

رژیم جمهوری اسلامی تلاش بی وقفه ای کرد تا ازطریق فریب و سرکوب و به زندان انداختن رهبران کارگران، با ایجاد فضای رعب و هراس  مانع ادامه حرکتهای اعتراضی بشود. اما این اقدامات نه تنها مانع گسترش و ادامه مبارزات کارگران نشد، بلکه نتیجه عکس آنرا ببار اورد و رژیم حاکم را درنزد افکارعمومی توده های زحمتکش مردم رسواترو ضعیف ترازقبل نمود و خشم ونفرت توده های زحمتکش تحت ستم واستثمار را متراکمتر کرد تا جائیکه گوئی به جرقه ای بندبود تاشعله ورگردد.واین جرقه در24آبانماه با افزایش ناگهانی قیمت بنزین که مستیقما به افزایش هزینه های جاری زندگی توده های مردم میانجامید ،زده شد و صد هاهزار از اقشار مختلف توده های محروم وزحمتکش درشهرهای کوچک وبزرگ کشور به خیابانها آمدند وبدون ترس وواهمه ازنیروهای سرکوبگر، باطرح شعارهای متعدد، اعلام کردند که دیگر حاضرنیستند وضعیت فلاکتبار موجود را تحمل بکنند .توده های بپا خواسته درمواجهه با نیروهای سرکوبگر رژیم که بصورت وحشیانه ای آنها رابه گلوله میبستند و مورد ضرب وشتم قرارداده وکشتارمیکردند، به مقابله برخواستند و بیش از پنج روز دربرابر انبوه نیروهای مسلح وارازل واوباش جیره خوار نظام حاکم مقاومت کردند .دراین خیزش عظیم وکم سابقه صدها نفر از توده های بپاخواسته توسط سرکوبگران به قتل رسیدند و هزاران نفر زخمی و مصدوم شدند و هزاران نفردیگر دستگیر شدند که هنوز بعد ازگذشت یک ماه  و نیم نه ازتعداد جانباختگان اطلاعات موثقی منتشر شده است و نه ازتعداد زخمی ها وبازداشت هاخبری است.

همه شواهد وقرائن نشان میدهند که فشارهای اقتصادی کمر شکن برگرده اکثریت مردم، یعنی توده های زحمتکش و محروم ،طاق تحمل آنهارا فروریخته است و همزمان هرگونه توهمی را نسبت به اصلاح امور درچهارچوب رژیم ازدست داده اند وراهی جز مبارزه برای تغییرات بنیادی درجامعه و سرنگونی نظام حاکم درپیش روی ندارند وترس از سرکوب جای خود را به شجاعت و استقامت داده است و ازطرفی رژیم  نیز هیچگونه راه حلی برای حل بحران، جز توسل به سرکوب  نمیبیند و ندارد . اما توده های میلیونی زحمتکش مردم را نمیتوان با سرکوب و کشتار و زندان به خانه هایشان برگرداند که دیگر آهی دربساط ندارند که با آن سودا کنندواولیه ترین معیشت زندگی خودرا تامین بکنند.دلایل کافی وجوددارد که به این یقین برسیم که سرکوب بی رحمانه خیزش آبان نمیتواند مانع اوج گیری دوباره خیزشهای توده های زحمتکش مردم به جان آمده شود و درچشم انداز آینده این خیزشهاباردیگر بوقوع خواهند پیوست.

اما آنچه که اهمیت دارد فقط درنظرگرفتن نقاط قوت این خیزشها نیست، بلکه مهمتراز آن نقاط ضعف و کمبود های آنها راهم باید مدنظرقرارداد که مانع مهم تحقق خواست ها ومطالبات سیاسی و اقتصادی توده هااست.مهمترین ضعف این جنبشها بی هدف ونیز بی برنامه وسازمان بودن آنهاست. به عبارت دیگر فقدان تحزب وتشکلی است که مورد اعتماد ووثوق طبقه کارگر وتوده های مردم بوده ودارای پیوند ارگانیک  با آنها باشد وبتواند آنهارا ازپیچ وخم مبارزه وازفراز ونشیبهای راه عبوردهد، ازکمبود های مهم مبارزه جاری کارگران وزحمتکشان ایران است.مهمترین وتواناترین طبقه درمیان انبوه میلیونی اکثریت تحت ستم واستثمارکه موج واربه اعتراض برمیخیزند ،طبقه کارگر است که بدلایل مختلف -که این مقاله جای تشریح وتوضیح آنها نیست -هنوزنه دارای آگاهی طبقاتی تعمیم یافته وسراسری است ونه از تشکل صنفی وسیاسی لازم برخورداراست ودراغلب قیامها وشورشهای خودانگیخته توده ای، نظیر خیزش آبان ماه بصورت یک طبقه درصحنه نبرد حضور نداردودرحالیکه توده ها دراعتراض به وضعیت موجود وبرای رهائی ازاین نظام ستم واستثمار درمصاف بانیروهای سرکوبگر به مقاومت واستقامت دست میزنند،اما شاهد یک اعتصاب سیاسی حمایتی از سوی نه کل طبقه ونه این یا آن مرکز کارگری هستیم. اینها صد البته نکات ضعف بسیار روشنی هستند که خیلی ازجریانات مدعی داشتن موضع انقلابی وطرفداری ازطبقه کارگرآنهارا نمیبینند ویا نمیخواهند ببینند تا مجبورنباشند برای چاره اندیشی  رفع این کمبودهاشانه زیربار مسئولیت بدهند. درعوض تلاش میکنند باسردادن شعارهای آتشین  وذهنی،وفرمانهای بدونه پشتوانه عملی، احساسات خودرافروبنشانند . درحالیکه باید ضعف ها وکمبودهای جنبشهای اجتماعی بویژه خیزشهای خود جوش وناگهانی را دیدو برای برطرف کردن آنها چاره اندیشی کرد .

امید که سال 2020 میلادی باتلاش سازمانیافته کارگران پیشرو ،زحمتکشان ،جوانان وسازمانهای انقلابی، سطح آگاهی وتشکل توده ها وطبقه کارگر چه درعرصه مبارزات اقتصادی وچه سیاسی ارتقاءیابد ونیز تلاش برای متحد شدن نیروی کار وزحمت دریک جبهه انقلابی که قادر به هدایت مبارزات توده ها ی بپا خاسته باشد، به ثمر بنشیند.باید کوشید تا میلیونها انسان کارگر و زحمتکش دریابند که با اراده متحد و متشکل خود قادرند اقلیت بسیار ناچیزی از صاحبان سرمایه و ثروت و زر وزور را ازاریکه قدرت به زیر کشیده و برسرنوشت خود حاکم شوند.

یدی شیشوانی

نهم دیماه 1398

30 دسامبر 2019