“خاری در چشم سرمایه داری؛ کوبا “

تصمیم گرفتیم در چند مقاله و به صورت جداگانه به بررسی تجربه ی سوسیالیستی چند کشور بپردازیم و از زوایای گوناگون فرصت ها، تهدیدها، توانایی ها، دستاوردها و چالش های این کشورها را بررسی کنیم. برای جلوگیری از طولانی شدن مطالب و نیز در دسترس بودن منابع در تمام سایت های معتبر جهانی به نحوی که با یک سرچ ساده میتوانید از آمار و ارقام ارائه شده مطمئن شوید، از ذکر منابع در پایان هر مقاله خودداری کرده ایم، اما خوانندگان گرامی میتوانند اطمینان داشته باشند تمامی مطالب و
آمار ارئه شده دارای منبع و معتبر اند.در قسمت اول از این سلسله مقالات به کشور کوبا پرداخته ایم…

کوبا؛ کشوری متشکل از چندین جزیره در دریای کارائیب با جمعیتی بالغ بر دوازده میلیون نفر. نقطه ای از جهان که سالهاست در صدر تحلیل ها و پژوهش های سیاسی است چه آنها که مدافع سوسیالیسم اند و چه آنها که به خونش تشنه اند همه و همه به مسائل کوبا علاقه نشان میدهند. کوبا را بسیاری با فیدل کاسترو و چگوارا می شناسند، بعضی دیگر نیز با شنیدن نام کوبا سیگارهای برگ را تصور میکنند، اما آنچه بیش از هر چیزی کوبا را بر سر زبان ها انداخته مقاومت جانانه در برابر تحریم های آمریکاست. تحریم هایی که سالهاست با شدیدترین نوع ممکن در جریان است و برای کشوری که در آب محاصره شده و نفت خیز هم نیست میتواند بسیار سخت و حتی کمرشکن باشد.

ژوزف استالین در جایی گفته: سرشت کمونیست ها سرشت ویژه ای است. گویی کوبا نیز دارای سرشت خاصی است! کشوری که سالیان سال با امپریالیسم جنگیده و در مقابل آن مقاومت کرده؛ هرچند تا بحال هزینه های بسیار گزافی بابت این جنگ و مقاومت داده اما باعث شده حالا کوبا خاری باشد در چشمان سرمایه داری! اقتصاد بدون نفت کوبایی ها آنها را به واردات نفت وادار میکند که بیشتر آن توسط ونزوئلای سوسیالیست همسایه ی جنوبی این کشور تامین میشود. اما محصولات صادراتی کوبا شامل اقلام متنوع تر و گسترده تری است. شکر، مرکبات، قهوه، تنباکو، نیکل، تجهیزات و علم پزشکی مهمترین صادرات کوبا را شامل میشود. کوبا بیشتر صادراتش را به کشورهای  چین، اسپانیا، هلند و کانادا انجام میدهد. اما اصلی ترین عواملی که باعث شده امپریالیسم جهانی
به سرپرستی ایالات متحده تا این مقدار با کوبا مخالف باشد و هرساله هزینه های سرسام آوری را خرجِ تبلیغات منفی علیه این کشور و سیستمش متحمل شود چیست؟! کوبا در بسیاری از شاخصهای رفاهی در بالاترین سطوح قرار دارد و قطعا رسیدن به چنین دستاورد بزرگی آن هم در جهانی که دائما در گوشه و کنارش جار میزنند و در بوق و کرنا می کنند که کمونیسم مُرده و سیاستهای چپ و سوسیالیستی منجر به ویرانی، فقر گسترده، عقب ماندگی و رکود است برای امپریالیسم و دست نشانده هایش غیر قابل تحمل خواهد بود! سیاستهای آموزشی در کوبا به خوبی مقرّر و پیاده میشود به نحوی که کوبا از نظر میزان با سوادی در رتبه های نخست جهانی است، تحصیلات در تمام مقاطع در این کشور کاملا رایگان است؛ سیستم آموزشی کوبا حتی برای خانواده هایی که به دلایل
مختلف قادر نیستند فرزندانشان را به مدرسه بفرستند رایگان معلم به خانه ها میفرستد و حتی مدارس برای و الدینی که به دلیل مشغله ی کاری یا مشکلات دیگر نمیتوانند ساعاتی از روز را در کنار کودکانشان بمانند برنامه ی ویژه ای دارد و پدر و مادرها میتوانند کودکانشان را به مدارسی که مخصوص نگهداری کودکان است بسپارند و پس از بازگشت از کار مجددا آنها را به خانه باز گردانند.

کوبا بیش از 60 دانشگاه دارد که همگی دولتی اند و تقریبا یک سوم آنها را دانشکده های پزشکی تشکیل میدهند. پیشرفت های چشمگیر در علم پزشکی، کوبا را به یکی از قطب های این دانش در سراسر جهان تبدیل کرده به نحوی که کوبا هر ساله به نقاط مختلف جهان پزشک اعزام میکند. نرخ مرگ و میرِ بسیار پایین(در حدود هشت و نیم در هر هزار نفر)کوبا را به یکی از بهترین ها در این زمینه تبدیل کرده، میزان بیماران مبتلا به بیماری هایی نظیر ایدز، هپاتیت و سل به دلیل اقدامات پیشگیرانه ی فوق العاده در این
کشور بسیار پایین است، بیش از 95 درصد مردم کشور به آب آشامدینی سالم دسترسی دارند، تمام اقدامات پیشگیرانه در حوزه ی بهداشت در کوبا رایگان است و هیچ هزینه ای از شهروندان اخذ نمیشود، در مراحل درمان نیز اکثر خدمات و داروها رایگان است و بخش محدودی از خدمات پزشکی-درمانی نیز که مجانی نیست با هزینه های فوق العاده پایین انجام میشود، هرچند شهروندان در صورتی که همان مقدار را نیز نداشته باشند تمام خدمات برای آنها رایگان در نظر گرفته میشود و این شامل خدمات دندانپزشکی، چشم پزشکی و تهیه ی وسایل کمک درمانی نظیر ویلچر، عصا و عینک نیز میشود. داشتن اتحادیه برای تمام کارگران قانونی و حق مسلم در نظر گرفته شده و هر اتحادیه ای میتواند مستقل از حزب کمونیست حاکم بر کشور باشد و حق اعتراض و اعتصاب از حقوق سندیکاهای کارگری محسوب میشود. تفریحات آبی، اسب سواری، گلف، دوچرخه سواری و سینما رفتن از جمله محبوبترین تفریحات کوبایی هاست که به دلیل هزینه های پایین تقریبا برای همگان در دسترس است. اختلاف دستمزدها در کوبا بسیار پایین است به طوری که حقوق دون پایه ترین کارگر و کارمند با دستمزد بالاترین مقامات مدیریتی و اجرایی تفاوت عمده ای ندارد و البته به دلیل رایگان بودن اکثر خدمات در این کشور همان مقدار نیز گاهی پس انداز میشود. دولت هر ماه تعدادی از اقلام اساسی را به صورت رایگان در اختیار خانوارها میگذارد و مردم براحتی با ارائه ی کوپن به فروشگاه های سراسر کشور می توانند مایحتاج شان را رایگان و یا با مبلغ ناچیزی تامین کنند. به دلیل تحریم های سنگین و مشکلات زیرساختی ناشی از آن اینترنت و شبکه های مخابراتی در کوبا دچار مشکلاتی هستند اما چند سالی است اینترنت تقریبا برای تمام شهروندان رایگان شده و کوبایی ها میتوانند بدون پرداخت هزینه از آن استفاده کنند. بیش از 92 درصد کوبایی ها صاحب خانه هستند و برای باقی افراد نیز تسهیلات ویژه در نظر گرفته شده. تنها کمی بعد از آنکه کریستف کلمب جزایر کوبا را کشف کرد این کشور تحت استعمار اسپانیا قرار گرفت و در آمدن از زیر یوغ این استعمار در حدود 400 سال طول کشید! هرچند بعد از رهایی از استعمار نیز دست نشانده های نظیر باتسیتا مردم را به بردگی کشیدند اما فیدل کاسترو و همرزمانش توانستند با تلاشی تحسین برانگیز و درحالی که حکومت باتسیتا از خارج نیز حمایت میشد کشور و مردم را از سلطه ی دیکتاتوری خارج سازند. تلاشی که باعث شد حالا شهروندان کوبایی نه تنها از زیر مخروبه های دیکتاتوری سابق بیرون آی

ند بلکه به درصد قابل توجهی از رفاه نیز برسند و به همگان نشان دهند کمونیسم نه تنها نمرده بلکه زنده تر و پویا تر از هر زمانی آماده ی مبارزه با استعمار، استثمار و امپریالیسم جهانی است. البته که در اینجا نمیخواهیم همچون آنها که چشم بر روی تمام حقایق میبندند همه چیز را در کوبا عالی و بی نقص بدانیم و کشوری گل و بلبل را ترسیم کنیم اما معتقدیم کشوری که چهار طرفش را آب فراگرفته، امپریالیسم جهانی شدیدترین تحریم ها را علیه اش صادر کرده، نفت و گازی برای صادر کردن ندارد و سالها زیر سلطه ی استعمار گران بوده و حالا توانسته این میزان از موفقیت را بدست آوَرَد آنهم در همسایگی و بیخ گوش امریکا قطعا شایسته ی احترام و حتی الگوپذیری است کوبا، رهبرانش و مردمانش برای رسیدن به این نقطه تلاشهای بسیاری کرده اند و هزینه های زیادی پرداخته اند و بدیهی است هر کشوری برای رسیدن به آزادی، عدالت و رفاه عمومی مجبور است چنین هزینه هایی را بپردازد هزینه هایی که ممکن است گزاف و گران تمام شود اما به قول کوبایی ها: “کسی که دست به مخاطره نمی‌زند شاید چیزی از دست ندهد اما قطعا چیزی نیز بدست نخواهد آورد…”

“ستاره سرخ”