مناخیم کلاین استاد علوم سیاسی در اسرائیل است. نوشتۀ زیر واکنش اوست  به درخواست دادستان دیوان کیفری بین‌ المللی در خصوص حکم بازداشت نخست ‌وزیر و وزیر دفاع اسرائیل.

نویسنده: جوناله  لونوار

مترجم : حماد شیبانی

دوشنبه  20 می، دادستان دادگاه کیفری بین المللی، کریم خان، به دلیل ارتکاب جنایت علیه بشریت و جنایات جنگی علیه سه رهبر حماس: یحیی سنوار، رئیس حماس در نوار غزه، محمد دیف که ریاست شاخۀ مسلح در فلسطین را به عهده دارد، و اسماعیل هنیه، رئیس هیئت سیاسی جنبش حماس، تقاضای صدور حکم بازداشت را  تقدیم دادگاه کرد. صدور همین حکم، دقیقا به همان اتهامات، علیه بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل و وزیر دفاع او یوآو گالانت نیز تقاضا شد. که واکنشهای بسیاری برانگیخت.

همسان خواندن رهبران حماس و اسرائیل در فضای سیاسی اسرائیل و بخش بزرگی از افکار عمومی این کشور، خشم زیادی را برانگیخته است.

مناخیم کلاین، استاد علوم سیاسی، عضو سابق هیئت مدیره سازمان حقوق بشر اسرائیل (B’tselem) و مذاکره کنندۀ سابق با فلسطینی ها، از 7 اکتبر از صداهای مخالف در اسرائیل بوده است. او به درخواست دادستان ICC واکنش نشان می دهد و وضعیت جامعۀ خود را مورد تجزیه و تحلیل قرار می دهد.

مدیاپارت: اعلام درخواست کریم خان چه تاثیری داشت؟

مناخیم کلاین: جامعۀ اسرائیل نفهمید و نخواهد فهمید. با این حال دو واکنش بروز کرد. اولین واکنش، که تقریباً یک واکنش پاولوفی و خودکار است، این بود که: “آنها یهودستیز هستند، از ما متنفرند” و … واکنش دیگر، آنهم همراه با استدلال ضد یهود، این است: “ما هیچ اشتباهی نکردیم!. خیلی ساده، ما از خود دفاع کردیم. ما بودیم که مورد حمله قرار گرفتیم. شرم آور است که آنها ما را با تروریستهای حماس هم ردیف می کنند”.

در اسرائیل یک نوع ناتوانی در درک دیدگاه بیرون ازخود، دیدگاه کل جهان غرب، وجود دارد. جامعۀ اسرائیل نگاه غرب به اسرائیل را درک نمی کند. این امر به ویژه به دلیل تبلیغات و اطلاعات نادرست رخ می دهد: رسانه های اسرائیلی به طور بسیار محدود در مورد آنچه اسرائیل واقعاً در نوار غزه انجام می دهد، به افکار عمومی گزارش داده اند.

م. پ: آیا این واکنش نشان دهنده وضعیت جامعۀ اسرائیل، هفت ماه پس از 7 اکتبر است؟

م. ک: جامعه و رهبران اسرائیل هنوز با 7 اکتبر زنده هستند و این در واقع تا حدودی واکنش منفی نسبت به درخواست کریم خان را توضیح می دهد. همۀ صحبتها در مورد اتفاقی است که در 7 اکتبر برای ما رخ داد. از جمله حتی شعار مربوط به گروگانها: “آنها را به خانه بیاور، همین حالا”. به جز گروه کوچکی از افراد منتقد که رسانه های بین المللی را دنبال می کنند، اسرائیلی ها نسبت به آنچه در غزه اتفاق می افتد کاملاً کورهستند. آنها علاقه ای به این موضوع ندارند. آنها در ضربۀ روحی که خورده اند محبوس شده اند و فاقد تفکر انتقادی هستند. ارتش و تبلیغات دولتی هم تمام تلاش خود را می کنند تا آنها را در همان شرایط روحی7 اکتبر نگه دارند. بنابراین جنگ همچنان به عنوان عملیات انتقامی تلقی می شود. 7 اکتبر همه چیز را توجیه می کند. بحث عمومی جدی دربارۀ جنگ وجود ندارد.

نظام حقوقی اسرائیل کاری نمی کند که ارتش را از ارتکاب جنایات جنگی و جنایت علیه بشریت باز دارد.

م. پ: آیا سیلی صاعقه وار کریم خان عواقبی خواهد داشت یا این مخالفتی که شما توصیف می کنید به این معناست که همه چیز مثل قبل ادامه خواهد داشت؟

م. ک: تصمیم کریم خان سیلی نیست که فقط به صورت بنیامین نتانیاهو و یوآو گالانت زده شده است. این مایۀ شرمساری اسرائیل است. من به عنوان یک انسان، به عنوان یک یهودی و به عنوان یک اسرائیلی این را می گویم، شرم آور است که به اینجا رسیده ایم. و شرم آور است که رهبران اسرائیل نمی توانند آن را درک کنند، نمی توانند آن را به رسمیت بشناسند و کاملاً آن را رد می کنند. شکست در جلوگیری از جنایات جنگی، شکست کل سیستم و حاکمیت است. به نظر می رسد که کل کابینۀ جنگی، وزرای کابینه یا سرویسهای مختلف دولتی مسئول اجرای  جنایات جنگی توسط ارتش اسرائیل هستند.

نظام حقوقی اسرائیل در خط مقدم است. هیچ اقدامی برای جلوگیری از ارتکاب جنایات جنگی و جنایت علیه بشریت توسط ارتش اسرائیل به عمل نمی آورد. مقامات قانونی، دادستان کل وزارت دادگستری و دادستان کل ارتش اسرائیل آنچه را که برای رعایت قوانین بین المللی لازم است  انجام نداده اند. حقوقدانان اسرائیلی نیز در فضای انتقام جویانه ای که ارتش اسرائیل را هدایت می کند گرفتار شده اند. مقامات اسرائیلی گفتند ما می‌خواهیم غزه را نابود کنیم، همۀ فلسطینی‌ها جنایتکار و تروریست هستند، همۀ فلسطینی‌های غزه یک هدف قانونی هستند. و وکلا هم هیچ کاری برای ممانعت آنها انجام ندادند. این همان چیزی است که تصمیم کریم خان بدان دلالت می کند.

م. پ: آیا این تصمیم در عمل عواقبی خواهد داشت؟

م. ک: یقیناً بر اجرای عملیات نظامی تأثیر خواهد گذاشت. کریم خان گفت که تیم او به کار تحقیق و جمع آوری شواهد جنایات جنگی و جنایت علیه بشریت در چارچوب عملیات نظامی و بمبارانهای  اسرائیل ادامه خواهد داد. من فکر می کنم این می تواند منجر به درخواست برای دستگیری رئیس ستاد و فرماندۀ نیروی هوایی اسرائیل شود. از این منظر، ارتش نمی تواند به عملیات نظامی در رفح ادامه دهد، زیرا نه تنها لاهه می تواند واکنش نشان دهد یا درخواست دستگیری رئیس ستاد ارتش را بدهد، بلکه به دلیل مخالفت بایدن با آن اقدامات، نیز ادامۀ آن دشوار خواهد شد.

در مرحلۀ بعد، اسرائیل باید یک بار دیگر پیشنهاد آتش بس را مورد بررسی قرار دهد. به نظر می رسد که جنگ در شُرُف پایان است. ارتش اسرائیل آماده شده بود در لبنان همان کاری را که در غزه می کند، تنجام دهد یعنی تخریب بخشهای وسیعی از بیروت، که مقر حزب الله در آن قرار دارد. اما باید این نقشه ها را کنار بگذارد.

آنچه امروز بر اسرائیل مسلط است و نظام آن را تعریف می کند، برتری یهودیان است.

م. پ: آیا شرایط پایان جنگ فراهم شده است؟

م. ک: توجه داشته باشید که ، جنگ به دنبال فشارهای خارجی، و یا اگر نیروهای ذخیره از پیوستن به ارتش خودداری کنند متوقف می شود. در حال حاضر، اعتراض‌هایی که خواستار پایان دادن به جنگ هستند، عملاً چشمگیر نیست. اکنون تعداد بسیار کمی از تظاهرکنندگان خواستار پایان دادن به جنگ هستند. حتی شعار “انتخابات الان” هرچند هر روز، بیشتر پشتیبانی می شود اما گسترده نیست. اعتراضات با خواست انجام معامله ای که گروگانها را به خانه بازگرداند، هرچند بسیار فراگیر است، اما مضمون واقعی آن این است که: ما معامله می کنیم اما جنگ را پایان نمی دهیم. وقتی آتش بس تمام شود، جنگ را از سر خواهیم گرفت. در نگاه اروپا، جامعۀ اسرائیل بیش از هر زمان دیگری گرفتار تفرقه به نظر می رسد. برعکس، در مورد جنگ و فلسطینی ها، هرگز اختلاف اینقدر ناچیز نبوده است. میانه روها به سمت راست و چپ ها  به میانه و راست حرکت کرده است. بخشی از جامعه می خواهد از شر فلسطینی ها خلاص شود، آنها را از نوار غزه به مصر و از کرانۀ باختری به اردن بفرستد. اکثریت قریب به اتفاق می خواهند با وحشیانه ترین روش بر آنها حکومت کنند. اسرائیلی ها آنها را درخور زندگی مشترک نمی دانند. بنی گانتز [مثلاً میانه‌، در کابینۀ جنگ. یادداشت سردبیر] دیروز گفت که از عملیات رفح حمایت می کند. یائیر لاپید، که برای رسیدن به ریاست حزب کارگر رقابت می کند، می گوید اگر حزب الله تیراندازی خود را قطع نکند، او هم طرفدار اشغال جنوب لبنان است. حتی چپ میانه که طرفدار راه حل دو کشوری است، اجرای آن را به آینده ای دور موکول می کند. امروز هیچکس جایگزین واقعی برای سیاستهای نتانیاهو ارائه نمی دهد.

مدیا پارت ـ 22 می 2024

Menachem Klein : « La décision de la CPI est une honte pour Israël » | Mediapart